Kitab-ı Eklesiyastikus’ta geçen deyimler üzerine bir inceleme

Bir toplumun maddi ve manevi kültürünü, dünya görüşünü yansıtan, gerçek anlamından farklı, en az iki kelimeden oluşan, farklı kalıplaşmış söz öbeği olan deyimler, bir dilin varlığı içinde önemli yer tutar. Sözlü kültür hazinesi deyimleri, Türkçenin eski metinlerinden itibaren takip etmek mümkündür. Tarihi süreç içinde, deyimlerin kısmının günümüze aynen ulaştığı, unutulduğu, ise değişime uğradığı görülür. Günümüzde unutulmuş ya da uğramış geçtiği tarihî metinlerden biri de yayıma hazırlamakta olduğumuz Kitab-ı Eklesiyastikus’tur. Eski Ahit’in apokrifleri içerisinde değerlendirilen eserin müstensihi istinsah tarihi belli olmamakla birlikte, dil özelliklerinden XVII. yüzyıl sonu XVIII. başlarında Osmanlı Türkçesine çevirildiği tahmin edilmektedir. 210 varaktan müteşekkil her varağında genel olarak 12 satır alır. Eserin yazarı, MÖ 180’li yıllarda yaşadığı edilen Ben Sirak’tır. 51 bölümden oluşan Eklesiyastikus’ta görev sorumluluk bilinci, Tanrı’nın insanın bilgeliği, erdem, Tanrı’ya yalvarışı kurban, güzel kötü ahlak, atalara övgü konuları işlenmiştir. Aslı İbranice eser, Latince, Almanca, İngilizce, Fransızca, Süryanice Türkçe gibi pek çok dile çevrilmiştir. Bu eser üzerine özellikle yabancı araştırmacılar tarafından sayıda çalışma yapılmıştır. çalışmanın amacı, geçen fakat günümüzde deyimleri ortaya çıkarmaktır.